English Edition
Dhivehi Edition

ނަމާދަކީ، އިސްލާމްދީނުގެ ރުކުންތަކުގެ ތެރެއިން ރުކުނެކެވެ. އީމާންކަމުގައި ނަމާދުގެ މަޤާމަކީ، ހަށިގަނޑުގައި ބޮލުގެ މަޤާމެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ޠާހިރު ސުންނަތުގައި ވަނީ، ނަމާދަށް ވަރަށް ބޮޑު އަހަންމިއްޔަތެއް ދެއްވާފައެވެ. ނަމާދު ކުރުމަށް އަންގަވައި އަމުރުކުރައްވާފައިވަނީ، ވަރަށް ވެސް ގަދަ އަމުރުންނެވެ. މާތްﷲ އަންގަވާފައިވެއެވެ.

إنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا) އައްނިސާ: 103)،

މާނައީ، “ހަމަކަށަވަރުން ނަމާދަކީ، މުއުމިންތަކުންގެ މައްޗަށް ވަގުތު ކަނޑައެޅިގެން އޮތް ފަރުޟެއް ކަމުގައި ވެއެވެ.”

ނަމާދުކުރުމަށް އަންގަވައި، ނަމާދު ނުކުރާ މީހުންނަށް ވަރަށް ވަރުގަދަ އިންޒާރުން އިންޒާރު ދެއްވާފައިވެއެވެ. ފަހެ، ނަމާދަކީ، ދީނުގެ ތަނބެވެ. ދީނުގައި އޭގެ މިސާލަކީ، ފޭލިގެއެއްގެ މެދުގައި ޖަހާފައި ހުންނަ ދަނޑީގެ މިސާލެވެ. އެ ދަނޑި ވައްޓާލައިފިނަމަ، ފޭލިގެ ކޮޅަކަށް ނުހުންނާނެއެވެ. ހަމައެފަދައިން، ނަމާދާއި ނުލައި މީހެއްގެ އިސްލާމްކަން ސީދާ ނުވާނެއެވެ.

އިބްނު ޢުމަރު ރަޟިޔަ ﷲ ޢަންހުމާ ރިވާކުރައްވާފައިވެއެވެ.

أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى الله عَلَيهِ وَسَلَّم قَالَ: بُنِيَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ، وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ، وَالْحَجِّ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ

މާނައީ، “ހަމަކަށަވަރުން، ނަބިއްޔާ ޞައްލަ ﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. އިސްލާމްދީން ބިނާވެފައިވަނީ ފަސް ކަމެއްގެ މައްޗަށެވެ. (އެ ފަސްކަމަކީ) ﷲ މެނުވީ ޙައްޤު ގޮތުގައި އަޅުކަން ވެވޭ އިލާހަކު ނުވާކަމަށާއި މުޙައްމަދުގެފާނީ އެކަލާނގެ ރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުމާއި، ނަމާދު ޤާއިމުކުރުމާއި، ޒަކާތް ދިނުމާއި، ކުޅަދާނަ ވެގެންވާ މީހާ ގެފުޅަށް ގޮސް ޙައްޖުވުމާއި، ރަމަޟާން މަހު ރޯދަ ހިފުމެވެ.”

ނަމާދަކީ އެންމެ ހެޔޮ ޢަމަލެވެ. ﷲ ގެ ރަސޫލާ (ޞައްލަ ﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ) ދުނިޔެއާ ވަކިވެވަޑައިގަތުމުގެ ކުރިން މި އުންމަތަށް ކުރެއްވި އެންމެ ފަހު ވަޞިއްޔަތްޕުޅު ވެސް ކުރައްވާފައިވަނީ ނަމާދުކުރުމުގެ މައްޗަށެވެ. އިތުރު އެކަލޭގެފާނު އެންމެފަހުން ޙަދީޘްކުރައްވަމުން ގެންދެވި ބަސްފުޅަކީ،

الصَّلاَة وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ މިއެވެ.

މާނައީ، “ނަމާދުކުރުން މަތީ ދެމިތިބުމަށް ތިޔަބައިމީހުން ފަރުވާތެރިވާށެވެ! އަދި ނަމާދުކުރުމާމެދު ތިޔަބައިމީހުން ފަރުވާކުޑަނުކުރާށެވެ!”

ޤިޔާމަތްދުވަހު، މީސްތަކުންގެ ޙިސާބު ބައްލަވާއިރު، އެންމެ ފުރަތަމަ ބައްލަވާނީ، ނަމާދުގެ ޙިސާބެވެ. އަބޫހުރައިރަތުގެފާނު ރިވާކުރައްވާފައިވާ ޙަދީޘެއްގައި ވެއެވެ.

(أَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ بِهِ الْعَبْدُ صَلاَتُهُ، فَإِنْ كَانَ أَكْمَلَهَا وَإِلَّا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: انْظُرُوا لِعَبْدِي مِنْ تَطَوُّعٍ فَإِنْ وُجِدَ لَهُ تَطَوُّعٌ، قَالَ: أَكْمِلُوا بِهِ الْفَرِيضَةَ

މާނައީ، “އަޅާގެ މައްޗަށް (ޙިސާބު ބެއްލެވޭއިރު) އެންމެ ފުރަތަމަ ޙިސާބު ބެއްލެވޭނީ، އޭނާގެ ނަމާދާމެދުގަ އެވެ. އޭނާ (ފަރުޟު) ނަމާދު ފުރިހަމައަށް ކޮށްފައި ނުވާނަމަ، މާތް ﷲ، ނިދާ އިއްވަވާނެތެވެ. ތިމަންރަސްކަލާނގެ އަޅާ، ތަޠައްވުޢު ނަމާދެއް ކޮށްފައިވޭތޯ ބަލާށެވެ! ފަހެ، އޭނާ ތަޠައްވުޢު ނަމާދެއް ކޮށްފައިވާނަމަ، އެކަލާނގެ ނިދާ އިއްވަވާނެތެވެ. އޭނާގެ ފަރުޟު ނަމާދުތައް އެއިން ފުރިހަމަކުރާށެވެ!”

ނަމާދުކުރުމަށް އިސްލާމްދީނުގައި ބާރުއަޅުއްވާފައިވާވަރު ނިކަން ބައްލަވާށެވެ! ރަށުގައި ޤާއިމުވެ ތިބެގެންނާއި ދަތުރުމަތީގައްޔާއި އަމާންކަމުގައި ތިބޭއިރުގައްޔާއި ބިރުވެރިކަން ކުރިމަތިވެފައިވާ ދަނޑިވަޅުގައި ވެސް ނަމާދުކުރުމަށް ވަނީ މުސްލިމުންނަށް އަމުރުކުރައްވާފައެވެ. މުސްލިމުންނާއި އެބައިމީހުންގެ ޢަދުއްވުން ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނުގައި ބައްދަލުވާ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ދަނޑިވަޅުގައި ވެސް ނަމާދުކުރުމަށް ވަނީ އަންގަވާފައެވެ.