ބައިނަލްއަގްވާމީ އެއްބަސްވުމެއް ކަމަށްވާ އޯގަނައިޒޭޝަން އޮފް އެފްރިކަން، ކެރީބިއަން އެންޑް ޕެސިފިކް ސްޓޭޓްސް (އޯއޭސީޕީއެސް)ގެ “ސަމޯއާ އެގްރީމަންޓް” ގައި ރާއްޖެއިން ސޮއިކޮށްފައިވަނީ އިސްލާމްދީނާ ފުށުނާރާ ގޮތަށްކަމަށް ސަރުކާރުން ބުނެފިއެވެ.
މި އެއްބަސްވުމަކީ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން (އީޔޫ) އާއި އެ ޖަމިއްޔާގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކާއި އޯގަނައިޒޭޝަން އޮފް ދަ އެފްރިކަން، ކެރީބިއަން އެންޑް ޕެސިފިކް ސްޓޭޓްސް (އޯއޭސީޕީއެސް) ގެ މެންބަރު ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި އެކުލަވާލާ އެއްބަސްވުމެކެވެ.
ސަމޯއާ އެގްރިމެންޓްގައި އިސްލާމްދީނާއި ރާއްޖޭގެ ގާނޫނުއަސާސީއާ ޚިލާފުވާ ގޮތަށް އެއް ޖިންސުން ގުޅުން ހިންގުމާއި ދީނީ މިނިވަންކަމާ ބެހޭ މާއްދާތަކެއް ހިމެނޭތީ ބައެއް ފަރާތްތަކުން އަންނަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް، ސަރުކާރަށް ފާޑުކިޔަމުންނެވެ.
މިދަނޑިވަޅުގައި ސަރުކާރުގެ ތަރުޖަމާނު ހީނާ ވަލީދު އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި ވިދާޅުވީ، ސަމޯއާ އެގްރީމެންޓްގައި ދިވެހިރާއްޖެއިން ސޮއިކޮށްފައިވަނީ އިސްލާމްދީނާ، އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނު އަސާސީއާ ފުށުއަރާ މާއްދާތަކަށް ޑެކްލަރޭޝަން އަދި ރެޒަވޭޝަން ހުށައަޅާފަކަމަށެވެ.
އެގޮތުން ޖުމްލަ 12 މާއްދާއަކަށް ޑެކްލަރޭޝަން އަދި ރެޒަވޭޝަން ހުށައަޅާފައިވާކަމަށާއި، މީގެ ކުރިންވެސް ރާއްޖެއިން ބައިވެރިވެފައިވާ މުޢާހަދާތަކުގައި ސޮއިކޮށްފައިވަނީ މިފަދަ މާއްދާތަކަށް ރެޒަވޭޝަން ހުށައެޅުމަށްފަހުކަން ހީނާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އިސްލާމްދީނާ، އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނު އަސާސީއާ ފުށުއަރާ އެއްވެސް ކަމަކަށް މިސަރުކާރުން ފުރުޞަތުނުދޭނެ ކަމުގެ ފުރިހަމަ ޔަޤީންކަންއަރުވާކަމަށް ހީނާގެ ޕޯސްޓުގައި ވެއެވެ.
ބެލްޖިއަމްގެ ވެރިރަށް ބްރަސަލްސްގައި ހުންނަ އޯއޭސީޕީއެސްގެ އޮފީހުގައި މިމަހުގެ އެއް ވަނަ ދުވަހު ބޭއްވި ސޮއިކުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުގައި ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ ކިންގްޑަމް އޮފް ބެލްޖިއަމަށް ރާއްޖޭގެ ފަރާތުން ކަނޑައަޅުއްވާފައިވާ ސަފީރު ގީލާ އަލީއެވެ.
މި މައްސަލަ ދިރާސާކުރި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހާރިޖީ ގުޅުންތަކުގެ ކޮމިޓީގެ ރިޕޯޓްގައި ރާއްޖެ އިން ސޮއިކުރާ އެއްބަސްވުން ހިމަނާފައިވާއިރު، އެ އެއްބަސްވުމުގައި ހިމެނޭ އިންސާނީ ހައްގުތައް ރާއްޖެއިން ފޯރުކޮށްދޭނީ ރާއްޖޭގެ ގާނޫނު އަސާސީއާ ހިލާފްނުވާ ގޮތަށް ކަމަށް ސަރުކާރުގެ ރިޒަވޭޝަންގައި ވަނީ ހިމަނާފައެވެ.
ސަމޯއާ އެގްރިމެންޓްގައި ރާއްޖެއިން ސޮއިކުރާނީ ރާއްޖޭގެ ގާނޫނުއަސާސީގެ ހުދޫދުގެ ތެރޭގައި އޭގެ ބޭރަށް ނުދާނެ ގޮތަށް ކަމަށާއި، އެގްރިމެންޓް ރާއްޖޭގައި ތަންފީޒު ކުރާނީ ރާއްޖޭގެ ގާނޫނީ ނިޒާމްގެ ތެރޭގައި ކަމަށް ކޮމިޓީ ރިޕޯޓުގައި ވެއެވެ. ސަމޯއާ އެގްރީމަންޓް”ގައި ދިވެހިރާއްޖެއިން ސޮއިކުރީ ހޯމަ ދުވަހުއެވެ
ފޮރިން މިނިސްޓްރީން ބުނީ އެއްބަސްވުމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެ އާއި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންއާ ދެމެދު އިގުތިސޯދީ، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީ އަދި ތިމާވެއްޓާއި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ގުޅޭގޮތުން ކުރެވޭ މަސައްކަތްތައް އިތުރަށް ފުޅާ ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ފަހިވެގެންދާނެ ކަމަށެވެ.
އަދި އޯއޭސީޕީއެސްގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކަށް އީޔޫގެ ތެރެއިން ލިބޭ ލުއި ފަސޭހަ އިންތިޒާމްތައް ރާއްޖެއަށް ލިބުމަށް ވެސް މަގުފަހިވެގެންދާނެ ކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުނެއެވެ.
މި އެގްރީމަންޓަކީ ކުރިއަށް އޮތް ވިހި އަހަރަށް ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންއާއި އޯ.އޭ.ސީ.ޕީ.އެސް.އާ ދެމެދު އޮންނަ ގުޅުމުގެ މައިގަނޑު 6 ދާއިރާއަކަށް ބިނާވެފައިވާ ޤާނޫނީ އޮނިގަނޑު ހާމަކޮށްދޭ އެއްބަސްވުމެކެވެ. މި 6 ދާއިރާއަކީ ހިއުމަން ރައިޓްސް އެންޑް ޑިމޮކްރަސީ، ޕީސް އެންޑް ސެކިއުރިޓީ، ޑިވެލޮޕްމަންޓް، އިކޮނޮމިކް ގްރޯތް، ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް އަދި މައިގްރޭޝަން އެންޑް މޮބިލިޓީއެވެ.
ކޮމިޓީގެ ރިޕޯޓްގައިވާ ގޮތުން އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިވުމުން ރާއްޖެއިން ބޭރަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ ކަނޑުމަހުގެ ބާވަތްތަކަށް ހެޔޮ އަގެއް ހޯދަން އިތުރު ދޮރުތަކެއް ހުޅުވިގެންދާނެއެވެ. ނަމަވެސް އީޔޫއަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ މަހުގެ އަގު ހެޔޮ ކުރެވޭނެ ދުވަހެއް މަޝްވަރާތަކަށް ފަހު ނޫނީ ލަފާ ނުކުރެވޭ ކަމަށް ރިޕޯޓްގައިވެއެވެ.
އީޔޫގެ 27 ގައުމުންނާއި އޯއޭސީޕީއެސްގެ 79 ގައުމުތަކުގެ ތެރެއިން 69 ގައުމަކުން މި އެއްބަސްވުމުގައި ވަނީ ސޮއިކޮށްފައެވެ. އޯއޭސީޕީއެސް އަކީ، 1975 ގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ “ޖޯޖްޓައުން އެގްރީމެންޓް” ގެ ދަށުން އެފްރިކާ، ކެރީބިއަން އަދި ޕެސިފިކްގެ ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި އުފައްދާފައިވާ ޖަމުއިއްޔާއެކެވެ. ރާއްޖެ އޯއޭސީޕީއެސްގެ ފުރިހަމަ މެމްބަރު ގައުމަކަށްވެފައިވަނީ 9 ޑިސެމްބަރ 2022 ގައެވެ.
